Van der Hoeven Kliniek

Jaarverslag 2019

Van der Hoeven Kliniek maakt voorstelling met een uniek project

In 2020 bestaat de Van der Hoeven Kliniek 65 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum werd maandenlang gewerkt door kunstvakdocenten en andere medewerkers van de kliniek, patiënten, buurtbewoners en twee theatergroepen om samen een unieke voorstelling te maken. Op 31 maart 2020 zou het theaterstuk in première gaan, maar vanwege de maatregelen rond het coronavirus kon dit niet doorgaan. ‘Erg jammer natuurlijk,’ vertelt kunstvakdocent Fons Diepenmaat. ‘Het afgelasten van de voorstelling was een grote teleurstelling voor alle betrokkenen, in totaal ongeveer zestig mensen, maar we konden niet anders.’

‘We hebben heel veel tijd gestoken in het stuk. Het was – en is nog steeds - een ambitieus plan,’ vertelt Diepenmaat. ‘We hebben samengewerkt met twee community-arts theatergroepen: Stut uit Utrecht en Cornerstone uit Los Angeles. De voorstelling heet: REFLECTIONS; I do(n’t) need you en het centrale thema is identiteit,’ legt Diepenmaat uit. ‘Wie ben ik en wie ben ik zonder de ander? In hoeverre hebben wij elkaar nodig? Het verhaal is onder meer gebaseerd op een toneelstuk over de mythologische figuren Echo en Narcissus, dat is geschreven door Okke Wisse, geestelijk verzorger van de kliniek. Daaromheen zijn scènes geïmproviseerd. Er spelen een aantal stafleden mee, achttien tbs-patiënten en elf buurtbewoners. Die hebben zich opgegeven na een oproep in de buurtkrant.’

Het project COHOST (een samenvoeging van Cornerstone, Hoevenkliniek en Stut) werd steeds groter. Zo verbond de Van der Hoeven Kliniek aan de voorstelling ook een onderzoek naar de vraag: wat is de invloed van de kunstvakken op de behandeling van patiënten en hun resocialisatie? Fons Diepenmaat: ‘Wij werken als vakdocenten aan de ontwikkeling van onze patiënten; niet als therapeuten. Uit de praktijk weten we dat meedoen aan een voorstelling een grote toegevoegde waarde voor patiënten heeft. Spelenderwijs leren ze heel veel, bijvoorbeeld op sociaal gebied. Over de rol en betekenis van de kunstvakken binnen tbs-behandeling bestaat nauwelijks wetenschappelijke literatuur, daarom vind ik het belangrijk dat dit nu het onderwerp van wetenschappelijk onderzoek is geworden.’

Daarnaast werd de totstandkoming van de voorstelling vastgelegd door documentairemaakster Ingrid Kamerling. Zij volgde tijdens de repetities maandenlang een aantal patiënten. Haar documentaire zal waarschijnlijk later dit jaar door de VPRO op televisie worden uitgezonden.

Nu de première van REFLECTIONS I do(n’t) need you niet is doorgegaan, laat Diepenmaat zich niet ontmoedigen. ‘We gaan deze voorstelling hoe dan ook op een mooie manier afronden. Het liefst met alle partijen erbij, dus ook met Cornerstone en Stut, misschien zelfs wel via een videoverbinding op verschillende locaties. Ook hebben we het plan om met de voorstelling, de documentaire en het onderzoek op tournee te gaan. We willen graag met mensen in gesprek over ons stuk, dat kan bijvoorbeeld ook via een digitale verbinding,’ zegt Diepenmaat. ‘Maar liever gaan we natuurlijk echt op stap.’

Voor Diepenmaat is dit de laatste keer dat hij betrokken is bij een dergelijk project, want hij gaat met pensioen. ‘Dit is zo omvangrijk geworden. Zonder de ervaring van de regisseurs Petra en Eva, van mijn andere collega’s, en die van onze voorgangers, had niet dit gekund. Hoe we dit ook gaan afmaken, ik hoop dat de voorstelling een afspiegeling van ons grote gezamenlijke project zal zijn. Dat iedereen er plezier aan heeft beleefd en dat we er allemaal iets van geleerd hebben, vind ik het belangrijkste.’ COHOST betekent niet voor niets: samen iets maken!

Sluiten

We merken dat buurtbewoners het op prijs stellen dat wij contact zoeken.

Linda Daneel, Projectleider 'Wijkgericht werken'

Highlights 2019

Januari
Verbinding met de buurt
Maart
Bezoek Maarten van Rossem
April
Jubileum de Wierde
Augustus
Tweede afdeling KKB
Juni
Module voor patiënten
Oktober
Jubileum de Voorde

Veiligheid creëer je met elkaar

Zo luidt onze missie. In 2019 hebben we daar hard aan gewerkt. Zo opende een tweede afdeling van de Klinische Kortdurende Behandeling (KKB) voor zedenplegers zonder tbs. Verder werd onze specialistische forensische zorg uitgebreid met een therapie voor patiënten met verslavingsproblemen.

Klik op deze en andere highlights om te ontdekken wat we het afgelopen jaar hebben gedaan.

Ik vond de sfeer in de Van der Hoeven Kliniek prettig en redelijk ontspannen.

Maarten van Rossem, televisiepresentator

Feiten & cijfers

Aantal patiënten: groei van tbs-opleggingen

De prestaties van de Van der Hoeven Kliniek zijn in 2019 opnieuw constant geweest en hebben over het algemeen groei laten zien. Zo is het totaal aantal patiënten ten opzichte van vorig jaar bijvoorbeeld met 15 patiënten gegroeid (+6%). In 2019 verbleven er 282 patiënten in de kliniek; in 2018 waren dat er 267.

Opmerkelijk is dat na een jarenlange afname, het aantal opnames van tbs-patiënten de afgelopen paar jaar landelijk weer is toegenomen. Zo steeg in 2019 het totaal aantal opnames van tbs-patiënten in de Van der Hoeven Kliniek met 5%; dit getal ging van 41 patiënten in 2018 naar 44 patiënten in 2019. Deze stijging is niet alleen te verklaren door de landelijke toename, maar ook door het succes van de gespecialiseerde longcare-afdelingen van de Van der Hoeven Kliniek op de locaties de Voorde en de Wierde.

Vorig jaar werd een aantal patiënten nog opgenomen in onderaanneming; een term voor patiënten die de Van der Hoeven Kliniek op verzoek van andere klinieken opneemt, waarbij de zendende partij verantwoordelijk blijft als hoofdaannemer. Dit jaar is het aantal patiënten in onderaanneming gedaald; van 15 patiënten in 2018 naar 7 patiënten in 2019 (-50%). De verklaring voor deze daling is dat een deel van deze patiënten nu direct onder de verantwoordelijkheid van de Van der Hoeven Kliniek valt.